Proiektuak
Sagardoaren kulturaren zabalpenerako gune eta ibilbide tematikoen sorrera:
Sagardoetxea, Euskal Sagardoaren Museoa
Sagardoetxea, Euskal Sagardoaren Museoa, sagardoaren kulturan barneratzeko leku egokia da. Museoak gaur egunean sagarra eta sagardoaren historia eta errealitatera gerturatzeko hiru gune berezitu dauzka: sagastia, museo-gunea eta dastaketa gunea.
“Santiagomendiko Sagardo Bidea” ibilbide tematikoa:
Mendi-ibilia egin eta Santiagomendiko (Astigarraga) paisaia naturalaz gozatzeko aukera ematen duen ibilbidea da. 8 geldialdi tematiko dauzka eta sagardoaren kulturarez bitartez, Santiagomendi eta Astigarragako baserrietako historia, bertako biztanleen bizimodua eta Santiago Bidearen Gipuzkoan zeharko punturik adierazgarrienetarikoa ezagutzeko aukera ematen du azalpen panel, multimediazko elementu eta joko interaktiboen bidez.
Erakusketak:
Emakume ekintzaileak sagardogintzan
Ikerketa lan berri batek eta Sagardoetxeako Dokumentazio Zentroan katalogatutako informazioak, sagardoa lotura duten XVI eta XVIII mendeetako lau emakumeren bizitza jaso duen ‘Emakume ekintzaileak sagardogintzan’ erakusketaren sorrera ahalbidetu dute. Lourdes Odriozola ikerlariak epaiak eta lege dokumentuak aztertu ostean lortutako informazioari esker, garaiko gizartea eta sagardoaren egoera ere deskribatu duten erakusketa antolatu da, informazioa Jokin Mitxelenaren ilustrazioekin osatuz.
Ausartak, azkarrak, bidegabekerien aurrean kikiltzen ez zirenak. Halakoak ziren Maria Labayen, Maria de Echevarria, Ana de Beroiz y Fagola eta Maria Josefa de Orobio. Ekintzaileak ere izan ziren eta sagardoa izan zuten ogibidearen eta bizimoduaren oinarri. Hain zuzen ere, hori da euren arteko lokarri bakarra. Baina lau adibide besterik ez dira, sagastietan eta sagardoaren salmenta nahiz ekoizpenean emakume ugari aritu baitziren. Baita garraioan ere, emakumezko batelariek eraman ohi baitzituzten pertsonak eta salgaiak, artean sagardoa, Pasaiako portuaren alde batetik bestera.
“Sagardo ibaiak, bizitza iturri”
Antzinatik Oria eta Urumea ibaiek biztanleen komunikazio eta harreman ekonomikoen artikulazioan izandako eragina erakusten duen erakusketa ibiltaria da. Urumea eta Oria sagardo ibaiak, bizitza eta aberastasun iturri, aintzinako errepideak eta puntako teknologia guneak izan ziren aintzinan. Erakusketa honek azalpen panel, maketa eta elementu etnografiko ezberdinak biltzen ditu gure kultur ondarea ezagutara emateko.
Sagardogintza gure baserrietan:
Sagardoa euskaldunon edari nagusia izan zen eta funtsezko elikagaia izatera iritsi zen. Hala ere sagardogintzaren ibilbidea ez da homogeneoa izan eta arrazoi ezberdinek ondorioztatutako aldaketa garrantzitsuak bizi izan ditu historian zehar. “Sagardogintza gure baserrietan” erakusketak errealitate hau eta sagardoaren munduak euskal baserriarekin duen erlazioa erakutsi nahi ditu.
Esperientzia turistikoak:
“SagarBike”:
Es una experiencia donde se realiza un paseo en bicicleta por la ladera del río Urumea desde Donostia hasta Astigarraga y después de realiza la visita guiada de Sagardoetxea con una degustación de sidra y pintxos.
“Sagardoa eta itsasoa”:
Esperientzia honekin, sagardoak antzinako itsas bidaia luzeetan itsasoan beldur gehien ematen zuen eskorbutoa gaitzari aurre egiteko izan zuen garrantzia ezagutara ematen du.
“Sagardoa eta gazta”:
Esperientzia honek gazta eta sagardoaren jatorria eta elaborazio prozesua ezagutu eta euskal gastronomiaren produktu hauek dastatzeko aukera ematen du.
“Museoa + Sagardotegia”:
Sagardoaren kulturan barneratzeko aukera ematen duen esperientzia da, Sagardoetxea Museoko bisita eta sagardotegiko otordua barne-hartzen dituena txotx-aren errituaz gozatzeko.
Ekitaldiak:
“Sagardo Berriaren Eguna”:
Euskal sagardotegietako txotx boladari hasiera emateko ospatzen dugun ekitaldia da. Aurkezpen ekitaldia Donostia Egunaren (urtarrilak 20) aurreko asteazkenean egiten da eta ostiral horretan sagardotegietako txotx boladari hasiera ematen zaio. Azken urteetan jende ezaguna izan da uzta berria aurkeztu duena “gure sagardo berria” oihu eginda:
- 1994, Andoni EGAÑA bertsolaria.
- 1995, José Mari BAKERO futbolaria.
- 1996, Javier CLEMENTE entrenatzailea.
- 1997, Julian RETEGI pilotaria.
- 1998, El ciclista Miguel INDURAIN txirrindularia.
- 1999, Juan Mari ARZAK sukaldaria.
- 2000, Pedro Miguel ETXENIKE fisikaria.
- 2001, Joane SOMARRIBA txirrindularia.
- 2002, Martín FIZ korrikalaria.
- 2003, Abraham OLANO txirrindularia.
- 2004, Periko, Mikel, Xabi ALONSO futbolariak.
- 2005, Ainhoa ARTETA sopranoa.
- 2006, Jose Luis KORTA arraunlaria.
- 2007, Juan MARTINEZ DE IRUJO pilotaria.
- 2008, Andoni LUIS ADURIZ sukaldaria.
- 2009, Aimar OLAIZOLA pilotaria.
- 2010, REAL SOCIEDAD DE FUTBOL taldea.
- 2011, KARLOS ARGUIÑANO sukaldaria.
- 2012, JULIAN IANTZI aurkezlea.
- 2013, LA OREJA DE VAN GOGH musika taldea.
- 2014, KALAKAN musika taldea.
- 2015, LOREAK filmeko protagonistak.
- 2016, ARITZ ARANBURU surflaria.
- 2017, ENEKO ATXA sukaldaria.
- 2018, ALBERTO IÑURRATEGI mendizalea.
- 2019, OLATZ ARRIETA kazetaria.
- 2020, IZARO abeslaria.
- 2021, A BOCADOS saioko Ander Gonzalez eta Gabriela Uriarte aurkezleak.
- 2022, AMAK taldea.
- 2023, AITZIBER GARMENDIA eta JON PLAZAOLA aktoreak.
- 2024, ETS (En Tol Sarmiento) taldeko IÑIGO ETXEZARRETA abeslaria.
Astigarragako Sagardo Eguna
Uztailaren 26an, Santa Ana eguna, Astigarragako Sagardo Eguna ospatzen da eta bertan, inguruko hogei bat sagardogilek beren sagardoa dastatzen ematen dute. Sagardo Egun hau Euskal Herria osoan zehar ospatzen direnen artean zaharrena da.
Sagar Uzta
Sagarren festa da eta dolaretako lanen hasiera ospatzen du sagarra eta sagardoaren inguruko jarduera ugarirekin. Uztako lehen muztioaren elaborazioa egiten da: sagar biltzea, jotzea eta zapatzea.
Ikerketak
Urtero ikerketa lanak gauzatzen ditugu artxibo eta dokumentazio fondoetan sagardoaren kulturarekin erlazionatutako informazioa eskuratu eta erakusketa berriak, esperientzia turistikoak, etab. sortu ahal izateko.
Dokumentazio Zentroa
Sagardoetxe Museoak euskal sagardoan berezitutako Dokumentazio Zentroa dauka eta gaur egun 9.000 dokumentu baino gehiago dauzka “Hemeroteka” atalean, 30.000 argazki “Fototeka” atalean eta 600 pieza “Inbentario” atalean.
Argitalpenak
Sagardoaren Lurraldea Urtekaria:
Sagarra eta euskal sagardoaren inguruko informazioa biltzen duen argitalpena da: sagardoaren elaborazio prozesuan kontuan izan beharreko irizpideak, sagastietan egin beharrko lanak, sagardoaren kultura, sagarren eratorriekin egindako errezetak, Sagardoaren Lurraldeko jarduerak, etab.
Sagardoaren Hiztegia
Sagardoaren munduko 500 hitz eta euskal sagardoaren kulturako ilustrazio ezberdinak biltzen dituen euskerazko argitalpena da.
Sustapenerako materiala
Mapak, gidak, Sagardoetxeako liburuxkak, esperientzia turistikoen liburuxkak, dossierrak, tarjetoiak, jardueren kartelak, katalogo digitalak, web aplikazioak, etab…