Gipuzkoa eta sagardoa

Irun
Irunen sagardotegiak zeuden hirigunean zein landa-auzoetan. Hiriguneak urte osoan zeuden zabalik, goizeko 8etatik gaueko 9ak arte. Landatarrek, berriz, udaberrian edo uda hasieran hasten zuten kanpaina laburra.

Luis de Uranzuren “Un pueblo en la frontera” argitalpenean jasota dagoen bezala, bertako usadioaren arabera sagardo edalontzia kolpe bakar batez edan behar zen: “A la yuklak, golpian bat!”. Ebroko burdinbideetako langileak ohiko bezeroak ziren.Ez ziren sagardogile izendatzeko modukoak edalontzia trago bat baino gehiagotan husten zutenak eta noizean behin begiak ixten zituztenak.

Ohiko bezeroak ziren barraskilo-kazolekin sagardotegira joaten ziren Ebroko trenbideetako langileak.

Irun. Iturria: Irungo Udal Artxiboa.

Tolosa
XX. mendearen hasieran 38 sagardotegi zeuden Tolosako Alde Zaharrean. Horietako batzuk dolareak ziren, eta beste batzuk, aldiz, sagardoa saltzen zuten. Salgaia idi-gurdietan iristen zaien: sagarra zakuetan eta sagardoa barriketan. Lantegietako koadrila eta langileak sagardoarekin bazkaltzeko elkartzen ziren, eta mahaikide bakoitzaren trago kopurua klerarekin apuntatzen zuten kupelean.

Sagardoa saltzen zuten sagardotegien artean Jose Maria Aguirrerena, Arambururen alargunarena, Jose Angel Beristainena, Benito Usandizagarena edo Pablo Oteguirenak zeuden.

Tolosako Txaparro sagardotegian sagardo tragoak kupelean apuntatzen ziren klerarekin. Iturria: Tolosaldea Turismoa.

Mutriku
XX. mendearen hasieran Mutriku Gipuzkoako sagardogintza gune nagusietakoa zen. 300.000 litro sagardo ekoizten zituen urtean.

Mutrikuko portuko argazkia. Iturria: Mutrikuko Udal Artxiboa.

Azpeitia
1931an 13 sagardotegi zeuden Azpeitian, Erdi-kale, Eliz-kale, Goiko-kale, Bustinzuriko Errebalea, Loiola, Landeta eta Agirre auzunean banatuta.