Artículo "NOLA JASO LEIKEN EUSKERA"

Ficha

Autor: AYERBE'TAR P.
Fecha: 1917
Clasificación: 6.2. Euskara
Tipo documento: Documentos de la actualidad
Fondo: Sagardoetxea fondoa

Código: DO-000856

Texto completo

54 EUSKAL-ERRIA
NOLA JASO LEIKEN EUSKERA
Erri. — Parre egiteko, umeai seaskan eragiteko ta sagardoa edateko,
bakarrik balio dula euskerak esan leikek, Auzo.
Auzo. — ¿Zergatik ba?
Erri. — Euskeraren alde dabiltzen askok eta askok, euskera jasotzeko,
bertsok eta ipuyak saritzea besterik ez ditek sumatzen ta.
Auzo. — Euskerazko bertsuak eta ipuyak saritzea, oso ongi arkitzen,
diat, Erri, euskera zerbait piztutzeko.
Erri. — Ongi arkitzetik bear aña arkitzea, alde aundia zegok. Eleak
(lenguaje) ordea bertsuak eta ipuyak baño ikaste bearraguak baizetiek.
Euskera, gai dek gizonak bear bear dituen oraingo aurrerapen guziak
adirazteko ta bizitzeko, bertsuak baño len dituk sal erosketako artu emanak
nola esan jakitea.
Auzo. — Orduan ¿ezaiz bertso ta ipui zalea?
Erri. — Bai, bertso ta ipui zale naizen arren, euskera gora jasotzeko,
bizikera berriaren jantziz ornitu bear diagu,
Bertso ta ipuyak, elearen azkeneko lorak dituk; azal-apañetan dabiltzenen
esan-pitxiak: ongi parra egiten dek, ongi jan ondoren.
Auzo. — ¡Orixen dek tripa-zale aona!
Jan aurretik, janaren pozean parra egiten ditek ba amaikak.....
Erri. —Jan aurretik edo jan ondoren, jana gatik beñepein parra
egiten ditek; jana beraz, parra baño len dek.
Auzo. — ¿Zertarako dakarrek orrenbeste parra ta jana?
Erri. — Esan diat goyen. Euskera, jolatzerako bakarrik dala uste
die euskel-lanetan dabiltzen askok; eta euskera, euskel-errian bizitzeko
bear bear ez dan artean, bultzada aundirik ez dik izango gure izkera
zarrak.
Auzo. — ¿Zer egingo uke ba ik euskera zabaltzeko ta indartzeko?
Erri. — Euskera’ri euzteko, dirua erakutziko niokek.
REVISTA VASCONGADA 55
Auzo. — Bestek ere orixe bera egiten ditek, bertso ederrakatik dirua
eman.
Erri. — Bertso ta ipui egilleai naiko diru eman zayek. Beste bide
berriak iriki bear giñuzkek, bide eragilleak.....
Auzo. — ¿Zein bide gero?
Erri. — Aditu itzak:
1.ª Sariak jarri, sei illabetetan edo idazkirik geyena euskeraz egiten
dituenentzat. (Ortarako baldintasunak izango ituzke lagun bati berari
idazki bat baño geigo ezin egin izatea; zortziro baño sarrigo ez
idaztea; jaun aundizkiai idazkiak egitea, t'abar.)
2.ª Atal-buruetan euskerazko iragarki geyena jarazten dituenentzat
sariak.
3.ª Gauza-saltzalleai ta gauza egilleai esan, euskeraz eren iragarkiak
egiten badituzte, EUSKAL-ERRIA ta beste ingurtzetan utsean, ainbeste
aldi jakiñean jarriko dirala beren iragarkiak. Baita ere egin leikena
dek: euskeraz iragarbiak dituzten salerosleai ortarako zabaltzalleak
bildu ta etxez etxe barreatu, ta gañera onuratu iñor, euskel-iragarkien
dendatik bakarrik erosteko.
4.ª Euskeldun saltzalleak elkartu ta agindu erostunei, euskeraz
gauza eskatzen duanari amar zentimoz edo, gauzea merkego saldu.
5.ª Erostunek elkar artu, euskeraz bakarrik mintzatzen ta idazten
dan dendetatik erosteko.
6.ª Sal-erosketako erraldak euskeraz eraman azi gere saltzalleai,
bestela ez erosi.
Auzo. — Neurri gogorrak ituzke oyek.
Erri. — Gauzak estu artzen ezpadira, beti egiteko geratzen dituk
ba. Zerbait maite danean ta aurrera eramatekaz, neurri estu estuak artu
bear nai ta nai ez.
Auzo. — Euskeldun askok euskeraz irakurtzen etzekitek eta ¿zeñek
irakurri aziko lizkiekek euskel-iragarki oyek?
Erri. — Bearrak eta beltzak euskeraz irakurri aziko liekek. Dirukatik
gauza nekegarriak egiten dituk, eta euskera, dirua irabazi bearrakin
elkartzen badiagu, zalantza gabe sinistu dezagun euskera ikastera beartuko
dirala diru zaleak.
Auzo. — Euskeldun geyenak diru zale gaituk ba.....
Erri. — Bai, baño euskeldun askok etzekitek euskel-errian askoz
diru gutxigo dabillela erdera banatzen ari dalako.
Auzo. — Orixe ederra dek orregatik: erdera jakinda diru geigo
irabazten zala uste nian ta.
Erri. — Ezetz erakutzi diat beste batean.
AYERBE'TAR P.